Optreden in het buitenland en omzetbelasting
Het optreden in het buitenland als zelfstandige heeft gevolgen voor de heffing van omzetbelasting en inkomstenbelasting. Hier een bespreking van de omzetbelastinggevolgen.
Omzetbelasting bij optreden in het buitenland
Wanneer je diensten verricht in het buitenland, binnen de EU, die van culturele of kunstzinnige of wetenschappelijke aard zijn of gericht zijn op sport, ontspanning of onderwijs, mag wanneer de afnemer van de dienst een ondernemer is, de btw verlegd worden naar die afnemer en mag gefactureerd worden met 'reversed charge'. Je factureert dan met 0% btw en vermeldt op je factuur 'reversed charge'. Korter gezegd: wanneer je optreedt in een land binnen de EU, moet de opdrachtgever de btw afdragen in zijn of haar land, mits hij of zij in dat land ondernemer is.
Dit betekent ook dat wanneer de afnemer in dat buitenland binnen de EU een niet-ondernemer is, (particulier, onderwijsinstelling, zorginstelling), je in dat buitenland de in dàt land geldende btw moet afdragen, en daarvoor in dàt land aangifte moet doen. Vreselijk omslachtig. Dat betekent praktisch dat je je in dat buitenland moet melden bij de belastingdienst en een buitenlands btw-nummer moet vragen. Vaak wordt in dat geval op de factuur toch gemakshalve de Nederlandse omzetbelasting berekend opdat je dan in elk geval in Nederland geen probleem hebt. Dat is niet in overeenstemming met de wet, maar wèl praktisch. De kans op problemen met de Nederlandse belastingdienst is klein omdat je tenslotte wèl netjes omzetbelasting afdraagt. De meeste buitenlandse opdrachtgevers hebben er bovendien geen bezwaar tegen omdat bij optredens van artiesten het lage tarief van 9% geldt. Met Nederlandse omzetbelasting factureren aan een opdrachtgever binnen de EU kan zich ook voordoen wanneer de opdrachtgever wèl ondernemer is, maar verzuimt je diens VAT- of TVA-nummer te geven. Ook dàn zou je eigenlijk in dat buitenland een btw-nummer moeten aanvragen. Maar ook dàn zou je er voor kunnen kiezen om toch maar Nederlandse btw te factureren, wetende dat dit in strijd met de wet is. Wanneer je aan een in de EU gevestigde opdrachtgever factureert met Nederlandse 9% omzetbelasting, en deze opdrachtgever blijkt tòch een ondernemer te zijn, kan deze de Nederlandse omzetbelasting apart terugvragen bij de Nederlandse belastingdienst.
Optreden buiten de EU
Wanneer je optreedt in een land buiten de EU, is er géén btw-plicht in de EU, dus ook niet in Nederland. Er hoeft dan geen btw op de factuur te worden vermeld. Wèl moet op verzoek worden aangetoond dat het optreden daadwerkelijk in dat buitenland, buiten de EU, is verricht. Wanneer de opdrachtgever binnen de EU gevestigd is, mag de Nederlandse artiest met 0% omzetbelasting factureren, mits op de factuur wordt vermeld: 'reversed charge', en mits de opdrachtgever omzetbelastingplichtig is en de artiest dat kan aantonen met een btw-identificatienummer van die opdrachtgever. Wanneer de opdrachtgever buiten de EU gevestigd is geldt deze eis niet. Een buitenlandse artiest die hier in Nederland optreedt Een optreden van een buitenlandse artiest die in Nederland optreedt is in beginsel hier belast. Ook die belastingplicht wordt verlegd naar de Nederlandse opdrachtgever. Wanneer de artiest in de EU gevestigd is en de opdrachtgever is in Nederland omzetbelastingplichtig, is er niet zo veel aan de hand. De artiest factureert dan weer met 0% aan de Nederlandse opdrachtgever met vermelding van 'reversed charge', en onder vermelding van diens Nederlandse btw-identificatienummer. Wanneer de Nederlandse opdrachtgever niet btw-plichtig en/of de artiest is niet in de EU gevestigd wordt het een stuk ingewikkelder. De artiest moet zich dan hier in Nederland melden als ondernemer en aan de opdrachtgever factureren met 9% omzetbelasting. Het lijkt ons niet zinvol om dat hier omstandig te behandelen.
Omzetbelastingtarief
Vanaf 1 januari 2019 is het Nederlandse tarief voor podiumkunsten 9%.
Opgave intracommunautaire prestaties
Wanneer je een optreden in het buitenland binnen EU hebt gedaan, en de opdrachtgever is een omzetbelastingplichtige ondernemer, moet je de prestatie in je aangiftebiljet omzetbelasting opnemen in vraag 3, waar gevraagd wordt naar diensten binnen de EU. Het gevolg daarvan is dat je op hetzelfde moment ook een opgaaf voor 'intracommunautaire prestaties moet doen. Dat is een formulier dat bij de belastingdienst te downloaden is. Je moet hier onder meer de naam en het btw-id-nummer van de opdrachtgever invullen. Invulling is verplicht, en het nalaten daarvan wordt heftig beboet. Het controleren van een btw-identificatienummer.
In de hierboven genoemde situaties gaat het erom dat je benul moet hebben van de fiscale status van de opdrachtgever. Immers, wanneer deze in de EU gevestigd is en belastingplichtig ondernemer is, mag je met 0% omzetbelasting je optreden factureren. Dat betekent dat je de opdrachtgever moet vragen om het omzetbelasting-identificatie-nummer en dat nummer moet checken. Dat nummer moet je vervolgens op je factuur vermelden. Je moet het ook in de opgaaf voor intracommunautaire prestaties opnemen. Het btw-identificatienummer is op te vragen via de website van de belastingdienst. Bij optreden buiten de EU heb je niets aan een identificatienummer. Andere documenten zijn dan maatgevend voor het recht op 0 % omzetbelasting. Contracten, foto's, publicaties kunnen dan belangrijk zijn.