Het delen van autogebruik, zogenaamde deelauto's

Er zijn mogelijkheden om de autokosten lager te laten zijn door een auto samen met anderen te gebruiken. Het komt veel voor. Binnen de familiekring, onder vrienden en buren. Het is ook niet zo moeilijk te regelen. Het begint met goede afspraken te maken, en die vervolgens goed vast te leggen. De afspraken betreffen het gebruik en het verdelen van kosten. Zo'n verzameling afspraken heeft het karakter van een maatschapsovereenkomst. Het op een na moeilijkst is het om afspraken ook werkelijk na te komen en de belangen van de ander te respecteren. Het moeilijkst is het om met vrienden en buren tot zakelijke afspraken te komen en die op papier te zetten. Het lijkt soms wel of het not done is om onder vrienden zakelijk te zijn. Vriendschap lijdt echter niet onder zakelijke afspraken. Vriendschap kan wel lijden onder het niet hebben van zakelijke en duidelijke afspraken waaraan je gehouden kan worden.

Professioneel autodelen

Het is ook mogelijk om via een professionele organisatie een auto te delen met anderen. Dat wordt autodelen of autosharing genoemd. Het komt er op neer dat je tegen een redelijke vergoeding de beschikking krijgt over een auto op elk gewenst moment. Die auto kan worden opgehaald en weer worden teruggebracht naar een of meer verzamelpunten in je omgeving. Het lijkt in deze bewoordingen op autohuur maar het gaat verder. Je betaalt een vast bedrag per jaar waarmee je een abonnement hebt op het gebruik. Vervolgens kun je op elk gewenst moment een auto per telefoon of internet reserveren. Na reservering kun je de auto gewoon ophalen met sleutel of pincard en er mee wegrijden vanaf het verzamelpunt. Na gebruik zet je de auto weer terug op het verzamelpunt. Een boordcomputer registreert het aantal uren gebruik en de kilometers. Maandelijks ontvang je een overzicht van jouw autoritten, enkele dagen later wordt het verschuldigde bedrag van je bankrekening afgeschreven.

Voordeel?

Er zijn maatschappelijke voordelen en persoonlijke voordelen. De maatschappelijke voordelen zijn dat er veel minder ruimte door auto's hoeft te worden gebruikt. De stilstand is veel minder en dat vergt minder parkeerruimte. Een tweede maatschappelijk voordeel is dat je een effectieve keuzemogelijkheid houdt om afwisselend auto, openbaar vervoer en fiets te gebruiken. Je hoeft je niet meer gedwongen te voelen om de auto te gebruiken omdat die al zo veel kost, ook wanneer hij stilstaat. De persoonlijke voordelen zijn niet mis. Je betaalt alleen variabele kosten. De kosten van afschrijving, belasting en verzekering worden verdeeld over veel meer uren en kilometers dan mogelijk zou zijn wanneer je de auto in eigendom zou hebben. Daarnaast is er het voordeel dat je je over onderhoud geen zorgen hoeft te maken en je rijdt altijd een vrij nieuwe auto. Het feit dat je de keuze maakt tussen auto, bus en trein en fiets is ook een persoonlijk voordeel. Je beweegt meer, dus je blijft gezonder. Wel is deze oplossing minder geschikt als je slecht toegang hebt tot auto's in de buurt en wanneer je met veel mensen reist. Bij intensief gebruik van een auto zijn de kosten van inhuur op deze manier vaak hoger.

Autodelen en inkomstenbelasting

Voor de winstberekening geldt dat de kosten van een gedeelde of gehuurde personenauto worden beschouwd als kosten van een privé-auto. De kostenpost ten laste van de winst mag dan hoogstens € 0,19 per kilometer zijn. De werkelijke kosten zijn in de praktijk hoger. Dat is vervelend. Maar in wezen geldt dit ook voor een eigen privé-auto die voor de onderneming wordt gebruikt. Wanneer je een gedeelde of gehuurde auto uitsluitend gebruikt voor je zelfstandig beroep mag je de factuur die je krijgt van de autoverhuurder geheel als kosten boeken. Je moet dan wel kunnen aantonen dat de reden tot huur een zakelijke is. Dat is niet zo moeilijk als je een auto huurt voor een bijzonder transport of een bijzondere zakelijke reis. Wanneer er ook sprake is van privégebruik moet dit gecorrigeerd worden.

Autodelen en omzetbelasting

De omzetbelasting die drukt op de kosten mag je terugvragen. Dat wil zeggen, alleen voor ritten die zijn gemaakt uit hoofde van je zelfstandige praktijk, en die toe te rekenen zijn aan prestaties die voor de omzetbelasting belast zijn. Je zult de factuur van de auto deelorganisatie of autoverhuurder moeten splitsen in een zakelijk deel en een privédeel, om de terugvraagbare omzetbelasting te kunnen berekenen. Je krijgt nu een wat ingewikkelde situatie wanneer je een personenauto huurt of deelt. Voor de winstberekening geldt een maximum-kostenpost van € 0,19 die afwijkt van de werkelijke kosten. Voor de teruggave van omzetbelasting moet je echter uitgaan van de werkelijke bedragen op de factuur. Dit kan het beste opgelost worden na afloop van het kalenderjaar, wanneer de boekhouding moet worden verwerkt tot een jaarrekening.