Inleiding ondernemingsvormen

Ondernemingsvormen zijn er vele. We behandelen hier in hoofdzaak 6 ondernemingsvormen voor je zelfstandige praktijk

Ondernemingsvormen die we bespreken
 

• de eenpersoonsonderneming, ook wel eenmanszaak
• de maatschap
• de vennootschap onder firma
• de besloten vennootschap
• de kostenmaatschap
• de coöperatie

Ze worden behandeld in de andere artikelen onder dit hoofdstuk. De overige ondernemingsvormen: commanditaire vennootschap, vereniging, stichting en de nv worden niet behandeld. 

Welke ondernemingsvorm?
De keuze voor een ondernemingsvorm wordt bepaald door:

• je eigen voorkeur
• je samenwerkingsgezindheid
• risico
• aansprakelijkheid
• fiscale voor- en nadelen
   

Rechtsvorm of samenwerking?
 

De maatschap en vennootschap zijn rechtsvormen, maar geen rechtspersonen. De maatschap en vennootschap dragen dan ook geen aansprakelijkheid; die blijft bij de natuurlijke personen die in deze vorm samenwerken. Dat het samenwerkingsvormen zijn betekent ook dat het creëren daarvan eerder een proces is dan een handeling. Dat zou net zo goed voor een BV kunnen gelden. Een BV is wel een rechtspersoon, en zou tegelijk ook samenwerkingsvorm kunnen zijn. In de praktijk wordt de BV-vorm echter niet zo vaak als oplossing voor een samenwerkingswens gekozen. De BV wordt meestal eerder gezien als een manier om risico en aansprakelijkheid af te dekken.

Is een bijzondere ondernemingsvorm eigenlijk wel nodig?
Als je tevreden bent met het alleen voor jezelf werken, hoef je alleen maar te bedenken of je dat doet als eenpersoonsonderneming of onder de rechtsvorm van de BV. De eenpersoonsonderneming voldoet doorgaans uitstekend. Pas wanneer je zeer hoge winsten gaat maken, of wanneer je grote financiële risico's gaat lopen en aansprakelijk kunt worden voor grote schulden, dan is een BV te overwegen. Als je met anderen wilt samenwerken wordt de keuze voor een ondernemingsvorm belangrijker. Een ondernemingsvorm creëren geeft nogal wat werk. Advies inwinnen, veel overleggen, studeren op allerlei regels en omstandigheden, veel nadenken over wat je wilt. Daar hoort naar onze mening absoluut bij dat je je heel precies afvraagt voor welk probleem je nu eigenlijk een oplossing zoekt. Misschien is de oplossing voor je probleem wel veel dichterbij dan je denkt. In onze advisering zal het een grote rol spelen of je wilt nadenken over een ondernemingsvorm uit belangstelling voor samenwerking, of uit het oogpunt van aansprakelijkheid. Als je uit het oogpunt van samenwerking over een rechtsvorm nadenkt, zullen we het beeld breder voor je maken. Het gaat dan niet alleen om vormen die samenwerking mogelijk maken, maar ook om de voorwaarden die er moeten zijn voor effectieve en duurzame samenwerking. Ook als je over een ondernemingsvorm nadenkt uit het oogpunt van aansprakelijkheid, kunnen we je beeld verbreden. Want een rechtsvorm alleen is dan nooit het antwoord. Je zult dan ook moeten beschouwen welke risico's je hebt en welke aansprakelijkheden. En vooral hoe je die kunt verkleinen.

Een voorbeeld

Wanneer je bang bent voor financiële risico's, wordt je vaak de BV als remedie geadviseerd. Terwijl de BV soms maar een flinterdunne bescherming biedt en vrij duur is. Het kan effectiever zijn om te eerst eens kijken naar je mogelijkheden om risico's te voorkomen of te verkleinen. En kijken naar je mogelijkheden om risico's af te wentelen of te verzekeren. Kom je dan toch tot een keuze voor bij voorbeeld de BV, dan kun je de bescherming die deze biedt, in elk geval verstevigen. 

Hoe creëer je nu een ondernemingsvorm?
Een eenpersoonsonderneming creëer je het gemakkelijkst. Voor je het weet ben je zelfstandig ondernemer. Veel kun je zelf. Afspraken maken bijvoorbeeld. Je kunt ook organiseren dat je onder begeleiding tot afspraken komt. Een maatschaps- of vennootschapsovereenkomst moet je niet zelf doen. Die moet je laten maken. Door ons of door iemand anders. Maar dat hoort wel een proces te zijn waar je zelf volledig en bewust bij betrokken bent. De oprichting van een besloten vennootschap wordt in hoofdzaak door een notaris verricht. Laat je niet gek maken over voors en tegens. Blijf beseffen dat samenwerken altijd een stap vooruit is. In welke vorm dan ook. Problemen vooraf zijn oplosbaar. Problemen achteraf zijn ook oplosbaar, maar wel moeilijker. Je hoeft niet per se altijd te veranderen. Er zijn ook andere stappen vooruit dan die van de ondernemingsvorm. En als het nou fout gaat? Het zal je vast wel eens verteld zijn: 'begin nooit aan een vennootschap onder firma; als je ruzie krijgt zijn de rapen gaar'. Dat laatste klopt: bij ruzie kan het heel vervelend worden. Maar besef dat ruzie nooit het gevolg is van samenwerking, maar van iets dat daarin juist ontbreekt. Een goede voorbereiding, waar je tijd en energie in steekt, is wezenlijk voor een goede samenwerking. Die voorbereiding is natuurlijk het goed inventariseren en doorpraten van de afspraken die je wilt maken, In die voorbereiding hoor je ook aandacht te geven aan de vragen: 'wil ik eigenlijk wel' en 'wil jij eigenlijk wel' en 'wàt willen we eigenlijk'. Een goede voorbereiding is wezenlijk om problemen te helpen voorkomen. Dat neemt niet weg dat goede samenwerkingsovereenkomsten ook goede bepalingen moeten kennen voor het geval er conflicten ontstaan. 

Wat kan Beeldrijk voor me doen?
 

• Advisering over rechtsvormen
• Helpen nadenken over probleem en oplossing
• Begeleiding van aanstaande vennoten
• Creëren van samenwerkingsovereenkomsten
• Formuleren van maatschaps- en vennootschapsovereenkomsten
• Fiscale begeleiding van samenwerkingsvormen